PHÂN BIỆT NÚT THẮT THỔ NHĨ KỲ VÀ BA TƯ

     Thảm len dệt tay được dệt bằng cách thắt nút, nghe nói vậy! Nhưng thắt nút như thế nào và những kiểu thắt phổ biến là gì thì không phải  ai cũng biết kể cả những người làm trong ngành thảm. Sau đây Thảm len Việt Nam xin giới thiệu hai loại nút thắt phổ biến được sử dụng từ ngàn năm nay ở hai cái nôi của nghề dệt thảm thủ công đó là Kiểu thắt nút Thổ Nhĩ Kỳ (Turkish knot) và kiểu thắt nút Ba Tư (Iran ngày nay – Persian knot).

Hai loại nút thắt được sử dụng phổ biến nhất để làm thảm dệt tay phương Đông là nút thắt kiểu Ba Tư và nút thắt kiểu Thổ Nhĩ Kỳ.

Trên khung dệt, các sợi dọc dài (thường là sợi cotton) chạy dọc từ trên xuống dưới tạo thành sợi nền (đế tấm thảm). Trên những sợi nền này, người thợ dệt buộc các mẩu sợi, len nhuộm thành hàng ngang trên khung dệt (gọi là nút thắt). Các sợi ngang được dệt theo chiều ngang trên sợi dọc giữa các hàng nút để giữ kết cấu mặt sợi.

Nút thắt Thổ Nhĩ Kỳ là nút thắt đối xứng đôi khi được gọi là nút Ghiordes hoặc nút Gordes. Nút thắt Ba Tư là một nút bất đối xứng có tên là nút Senneh (Đây là kiểu nút thắt được sử dụng trong Thảm len Việt Nam).

Điều mà đặc biệt khó hiểu là một số tấm thảm Thổ Nhĩ Kỳ được dệt bằng nút thắt Ba Tư và ngược lại. Có thể dễ dàng hơn để nhớ hai loại nút thắt là đối xứng và không đối xứng, và những thuật ngữ này ngày càng được sử dụng trong thế giới thảm phương Đông.